ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ಅಬಾಧಿತವಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಮಾಹಾತ್ಮ್ಯವೊಂದು ಕಡೆ, ಅದನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ವಾದವಿವಾದಗಳಿನ್ನೊಂದುಕಡೆ, ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪುನರುತ್ಥಾನದಿಂದ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಮಂದಿ ಅನುಭವಿಸಿರುವ ಧನ್ಯತೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆ. ಅವೆಲ್ಲ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಈ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಮೂಡಿ ನಿಂತಿರುವ ಬಾಲರಾಮ ಮಾತ್ರ ಜಗನ್ಮೋಹನಾಕಾರ; ಆತನದು ಕಿಸುರಿಲ್ಲದ ರೂಪ, ಕಾಡುವ ಸೌಂದರ್ಯ.
ಬಾಲರಾಮ, ಬಾಲಕೃಷ್ಣನಷ್ಟು ಪ್ರಸಿದ್ಧನೇನಲ್ಲ, ಆತನ ಬಾಲ್ಯ ಬಹುಶಃ ಈತನ ಬಾಲ್ಯದಷ್ಟು ವರ್ಣರಂಜಿತವೂ ಅಲ್ಲ - ವಾಲ್ಮೀಕಿಯಂತೂ ವಿವರವಾದ ವರ್ಣನೆಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ, ತುಳಸೀದಾಸರೂ ವರ್ಣನೆಯಲ್ಲಿ ತುಸುಮಟ್ಟಿಗೆ ಕೃಷ್ಣನ ಬಾಲ್ಯವನ್ನೇ ಅನುಕರಿಸಿದ್ದಾರಾದರೂ ಬಹುವಿಸ್ತಾರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿಲ್ಲ. ರಾಮನ ನಿಜದ ಬಾಲ್ಯ ಹೇಗಿತ್ತೋ! ಕಪಟನಾಟಕಸೂತ್ರಧಾರಿಯಾದ ಕೃಷ್ಣನ ಗುಣಸ್ವಭಾವಗಳು ಆತನ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಪ್ರಕಟವಾದಂತೆ, ಮರ್ಯಾದಾಪುರುಷೋತ್ತಮನಾದ (ನಮ್ಮ ಮರ್ಯಾದೆ ರಾಮಣ್ಣ) ರಾಮನ ಗುಣಸ್ವಭಾವವೂ ಆತನ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದೀತು, ಆತನ ಮುಗ್ದ ಬಾಲಲೀಲೆಗಳೂ ಆತನಷ್ಟೇ ಧೀರಗಂಭೀರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದೀತು. ತಮ್ಮಂದಿರೇ ಜೊತೆಗಾರರಾಗಿ, ಬಿಲ್ಲುಬಾಣಗಳೇ ಆಟದ ಸಾಮಾನುಗಳಾಗಿ, ವನಸಂಚಾರ-ರಾಕ್ಷಸಸಂಹಾರಗಳೇ ಅವರ ಆಟದ ರಮ್ಯಕಲ್ಪನೆಗಳಾಗಿದ್ದೀತು. ನೇತ್ರೋನ್ಮೀಲನದ ಮುಂಚೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡೂ ಮುಗುಳುನಗೆ ಇಣುಕುವ ಆ ವಿಗ್ರಹವಂತೂ, ಶಬ್ದವೇದಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಬಾಲಕನ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನೇ ತಂದಿತು. ಹಾಗೆ ಆಡುತ್ತಾ ಉಲ್ಲಾಸಚಿತ್ತನಾಗಿದ್ದ ಮಗುವನ್ನು ಯಾರಾದರೂ "ರಾಮಾ, ಬಾರೋ" ಎಂದು ಕರೆದರೆ ಅದೇ ಮುಖಭಾವದಿಂದ ಓಡಿಬಂದು ಹೊಸ್ತಿಲ ಮೇಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ಮಗುವಿನ ಭಂಗಿ ಹೇಗಿದ್ದೀತು? ಶಿಲ್ಪಿ ಅರುಣ್ ಯೋಗಿರಾಜರು ಅರಿತೋ ಅರಿಯದೆಯೋ ಅಂಥದ್ದೊಂದು ಸಹಜಸುಂದರ ಕ್ಷಣವನ್ನು, ಫೋಟೋ ತೆಗೆದಿಟ್ಟಂತೆ ತಮ್ಮ ಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಅಮರಗೊಳಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಶಿಲ್ಪಿ ಕಂಡರಿಸಿರುವ ಆ ಮುಗ್ದ-ಸ್ನಿಗ್ಧಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ನನ್ನದೊಂದು ನುಡಿ ಕಾಣಿಕೆ, ಈ ಕೀರ್ತನರೂಪದ ರಚನೆ-
ಆಟವನಾಡಿದನೋ - ರಾಮ ಬಿ-
ಲ್ಲಾಟವನಾಡಿದನೋ ||ಪ||
ಆಟವನಾಡಿದ ಹಾಟಕಚೇಲನು|
ಮಾಟನೆ ಬಿಲ್ಲು ಬಾಣಗಳ ಕೈಯಲಿ ಪಿಡಿದು ||ಅ.ಪ||
ಬೆಣ್ಣೆ ಪಾಲ್ಗಳ ಕದಿಯ - ಈ ಬಾಲನು
ಪೆಣ್ಣ ಕಾಡುವುದರಿಯ - ಸಂಮಾನದ
ತಿಣ್ಣಗೆಡಿಸಲರಿಯ - ಒಪ್ಪಿಡಿ
ಮಣ್ಣ ಬಾಯೊಳಗಿಟ್ಟು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ತೋರುವ
ಕಣ್ಕಟ್ಟು ಮಾಯವ ಕಾಣದೀ ಕಂದನು ||೧||
ಅಮ್ಮನ ಕಾಡದವ - ತನ್ನ ಘನತೆಗೆ
ಗುಮ್ಮನ ಬೇಡದವ - ಬೇರೆ ಮಕ್ಕಳೊ-
ಳೊಮ್ಮೆಯು ಕೂಡದವ
ತಮ್ಮ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಶತ್ರುಘ್ನ ಭರತರಿರೆ
ತಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಳೋಲಾಡುತ ಬಲು ||೨||
ದಟ್ಟ ಕಾಡಿಹುದಂತೆ - ಆ ಕಾಡೊಳು
ಕೆಟ್ಟ ರಕ್ಕಸರಂತೆ - ಆ ರಕ್ಕಸ-
ರ್ಹುಟ್ಟಡಗಿಪುದಂತೆ
ಕಟ್ಟುತ ಬಟ್ಟೆಯ ಪುಟ್ಟ ಕಂಗಳಿಗೆ ಮುಂ-
ದೊಟ್ಟುವ ಬಾಣವ ದಿಟ್ಟ ಬಾಲಕನಿವ ||೩||
ಕಪ್ಪುಗುರುಳ ಸುಳಿಯು - ಮಿನುಗುವ ಆ
ಕಪ್ಪುಗಂಗಳ ಛವಿಯು - ಆ ನಗೆಮುಗು-
ಳೊಪ್ಪೋ ಕದಪ ಸವಿಯು
ಅಪ್ಪ ಬಾರೋ ಎನಲೋಡುತ ಬಂದ ನ-
ಮ್ಮಪ್ಪ ಶ್ರೀ ಸೌಮ್ಯನಾರಣನೆಂಬ ಚೆಲುವನು ||೪||
ಸೂ: ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಸಂಗೀತದ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಕೀರ್ತನೆಯ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಇದನ್ನು ಯಾರಾದರೂ ಹಾಡಿದರೆ ಕೇಳಿ ಆನಂದಿಸಲು ಉತ್ಸುಕನಾಗಿದ್ದೇನೆ :)
